شیلات بوشهر
 
شیلات هرمزگان
 
شیلات ایران
صفحه اصلی
شرح وظایف
ارباب رجوع
آموزش و امور صیادان
اخبار
تاریخچه وتغییر وتحولات در استان هرمزگان
ایمیل

استان هرمزگان به لحاظ ارتباط دريايي با خليج فارس و درياي عمان به طول بيش از 900 كيلومتر نوارساحلي با احتساب جزاير (1500 كيلومتر)از قديم الايام مورد توجه بوده است. فعاليت هاي بازرگاني و شيلاتي و ارتباطات دريايي با كشورهاي همسايه از طريق خليج فارس انجام مي شده است. وجود آثار باستاني و استقرار بيگانگان در جراير قشم و هرمز و كيش نشانگر اهميت استراتژيك هرمزگان در تجارت خارجي بوده است. كه در قديم اين منطقه بنام هلال طلايي معروف بوده است و مهمترين نقطه استراتژيكي كشور است.
علاوه بر فعاليت هاي بازرگاني استان هرمزگان داراي ذخاير با ارزش آبزيان بويژه ميگو، صدف و مرواريد است و اولين بار در سال 1316 توسط كارشناس دانماركي ارزيابي و تحقيقات در خصوص آبزيان خليج فارس انجام گرفت كه بر اساس نتايج آن صنعت شيلات جنوب پايه گذاري گرديد.
در سال 1335 يك شركت ماهيگيري ژاپني جهت بهره برداري از ذخاير آبهاي جنوبي كشور در سطح ملي با دولت وقت قرارداد منعقد نمود و در سال 1336 اولين شركت ايراني بنام شركت ماهيگيري خليج فارس با سرمايه و هيئت ايراني فعاليت خود را آغازنمود تا اينكه در سال 1340 فعاليت هاي صيد و ماهيگيري در شركت سهامي شيلات ايران متمركز شد و در سال 1342 شركت سهامي شيلات جنوب ايران به منظور فعاليت هاي ماهيگيري و بهره برداري از ذخاير آبهاي خليج فارس و درياي عمان تشكيل گرديد.
اين شركت بطور رسمي در سال 1343 آغاز به كار نمود و در سال 1350 قانون تشكيل آن به تصويب مجلسين تصويب وقت رسيد و هيئت وزيران در سال 1351 اساسنامه شركت فوق را تصويب كرد.


از بدو تاسيس شركت سهامي شيلات جنوب زير نظر وزارت جنگ سابق اداره مي شد كه اين امر به بهانه كنترل مرزهاي آبي كشور توسط ارتش در جنوب و تامين نيازهاي غذايي بوده است.
پس از پيروزي شكوهمند انقلاب اسلامي و به منظور ساماندهي فعاليت هاي شيلاتي بعنوان زيربخش كشاورزي اين شركت در سال 1359 با كليه اختيارات و امكانات به وزارت كشاورزي سابق واگذار گرديد و زيرنظر معاونت امور دام اداره ميشد.
در سال 1360 با تشكيل معاونت امور شيلات و آبزيان زمينه ادغام دو شركت سهامي شيلات جنوب و شمال ايران فراهم شد و هر دو شركت ادغام و تحت مسئوليت معاونت جديد قرار گرفت.
شوراي انقلاب اسلامي در سال 1359 مصوبه اي مبني بر ادغام دو شركت سهامي شيلات جنوب و شمال تصويب رساند ودر سال 1364 اساسنامه شركت جديد توسط هيئت وزيران تصويب رسيد
طي اين سالها شركت سهامي شيلات جنوب با داشتن امكانات صيد و ناوگان ماهيگيري، سردخانه و عمل آوري در سطح استان متصدي صيد و فروش آبزيان را به عهده داشت و بطور انحصاري كار صيد و فروش آبزيان انجام ميداد.
تا اينكه در شهريور سال 1366 به فرمان رهبركبير انقلاب اسلامي (ره) و بنا به پيشنهاد سران قوي مقننه، مجريه و قضائيه مبني بر افزايش توليدات انواع آبزيان شركت سهامي شيلات ايران بعنوان يكي از شركت هاي تابعه وزارت جهاد سازندگي سابق درآمد و با كليه وظايف از وزارت كشاورزي سابق جدا گرديد.
سياست شركت سهامي شيلات ايران از ابتداي تاسيس توسعه صيد و استهصال و عمل آوري انواع آبزيان بود كه با راه اندازي مجتمع هاي عمل آوري و سردخانه ها و افزايش شناورهاي صيادي و افزايش توليد از طريق خريد شناورهاي اختصاصي و استيجاري بود كه موفقيت هاي زيادي حاصل سياست شركت سهامي شيلات ايران از ابتداي تاسيس توسعه صيد و استهصال و عمل آوري انواع آبزيان بود كه با راه اندازي مجتمع هاي عمل آوري و سردخانه ها و افزايش شناورهاي صيادي و افزايش توليد از طريق شناورهاي اختصاصي و استيجاري بود. اط سال 1367 به بعد اقدامات بسيار سازنده اي در خصوص ايجاد تاسيسات زيربنايي در مناطق مردم و صيدگاه و احداث بندرگاهها، موج شكن و اسكه و تجهيز شناورها له ادوات صيادي صورت گرفت كه زمينه ساز افزايش و صيد آبزيان گرديده و از 30 هزار تن در سال به بيش از 65 هزار تن در سال 70 افزايش يافت. 
از سال 1367 به بعد اقدامات بسيار سازنده اي در خصوص ايجاد تاسيسات زيربنايي در مناطق مردم و صيدگاه و احداث بندرگاهها، موج شكن و اسكه و تجهيز شناورها به ادوات صيادي صورت گرفت كه زمينه ساز افزايش و صيد آبزيان گرديد بطوريكه در تمامي فعاليتها از جمله صيد آبزيان و توليد آبزيان پرورشي (ميگو) افزايش چشمگيري حاصل گرديد .
نهايتا اينكه شيلات هرمزگان و شركت سهامي شيلات ايران پس از سالها تلاش و كوشش ارزشمند در قالب يكي از شركتهاي مهم دولتي كه سالها از محل فروش خاويار و ساير آبزيان سرمايه گذاري وسيعي در زمينه شيلات درسطح كشور انجام داده بود در  27 ارديبهشت سال 1383 بر اساس مصوبه نمايندگان مجلس شوراي اسلامي شركت سهامي شيلات ايران منحل و سازمان شيلات ايران با داشتن ادارات شيلاتي در آبهاي جنوب و شمال زير نظر وزارت جهاد كشاورزي تشكيل ميگردد كه از ابتداي سال 1384 اين مصوبه  اجرا شد  
      مروري تاريخي بر شيلات ايران
كلمه شيلات از روش صيد قديمي كه در شمال ايران بزبان محلي شيل گفته مي شود گرفته شده است و از آن به صورت مترادف با شركتي كه در فعاليتهاي صيد و صيادي و پرورش آبزيان فعاليت مي كند استفاده مي گردد. 

الف- شيلات شمال
تا قبل از حكومت سلسله قاجار و پيشش از سال 1175 هـ ش. (1796) اسناد و مدارك زيادي در مورد شيلات در دست نيست. با اين حال منابع تاريخي موجود نشان مي دهند كه از 907 تا 1135 هـ ش. (1756-1628) فعاليتهاي صيد و صيادي در كرانه هاي جنوبي درياي مازندران عمدتاً توسط بازرگانان و ماهيگيران روسيه تزاري و ساكنين سواحل جنوبي انجام مي گرفته و تابع هيچ نظام و خاص و مدوني نبوده است. بهره برداري تجاري از منابع بخش جنوبي درياي مازندران با اعطاي امتياز بهره برداري در قبال دريافت اجاره بهاي سالانه از سال 1840 (زمان سلطنت محمد شاه قاجار) آغاز شد. از اين زمان تا سال 1921 ميلادي يعني حدود 80 سال نظام اجاره اي تنها نظام شناخته شده بزاي فعاليتهاي صيادي در درياي مازندران به شمار مي رفت. بعد از آن در سال 1927 ميلادي بين دولتهاي ايران و شوروي سابق پيماني براي تأسيس شركت مختلط براي صيد ماهي در سواحل جنوب دريايي مازندران منعقد گرديد و ساير رودخانه هاي داخلي در اختيار وزارت دارائي بود كه همه ساله از طريق مزايده اجاره داده مي شد.
در سال 1332 هجري شمسي، شركت شيلات ملي اعلام شد و تحت عنوان شيلات ايران نامگذاري گرديد. اين تشكيلات در واقع اولين تشكيلات رسمي ماهيگيري كشور بود و به همين دليل شيلات ايران ناميده شد. پس از تشكيل وزارت منابع طبيعي در ديماه 1346، شيلات ايران به وزارت منابع طبيعي وابسته گرديد و بعد از انحلال آن وزراتخانه امور شيلات جزو وظايف وزارت كشاورزي گرديد. نخستين آئين نامه صيد در درياي مازندران در سال 1332، پس از ملي شدن شركت ايران تدوين و به اجرا در آمد كه عموماً مشتمل بر تعيين فصول مجاز و ممنوعه صيد و مشخص كردن مناطق مجاز صيادي بود.
ب- شيلات جنوب
بدنبال مطالعاتي كه توسط شركت ژاپني توسعه ماهيگيري جنوب درباره انواع آبزيان خليج فارس به ويژه ماهي و ميگو در سالهاي 1334 و 1335 انجام شد، مشخص گرديد كه بهره برداري از منابع آبزي خليج فارس در تمام مدت سال امكان پذير مي باشد. از اين رو به تأسيس شركتي با مشاركت ژاپني ها تحت عنوان شركت ماهيگيري خليج فارس اقدام گرديد.
در سال 1340 در اجراي قانون تأسيس شركت سهامي شيلات ايران، شركت ماهيگيري خليج فارس به شركت سهامي شيلات ايران (شمال) واگذار گرديد. در سال 1342 شركت سهامي شيلات جنوب با مشاركت تعدادي از وزارتخانه ها و سازمانهاي دولتي تأسيس شد و با ايجاد ناوگان صيادي و چندين اسكله و مجتمع عمل آوري شيلاتي در جهت گسترش فعاليتهاي صيادي اقدام نمود نخستين آئين نامه صيد در رابطه با فعاليتهاي صيادي در جنوب كشور در خليج فارس و درياي عمان و رودخانه هاي تابعه در سال 1343 تدوين شد كه مشتمل بر محدوديتهاي فصلي، مكاني و ابزاري بود.
ج-تكثير و پرورش در آبهاي داخلي
در ايران براي اولين بار در سال 1301، براي توليد و رها سازي 3 ميليون بچه ماهي و نوزاد اقدا گرديد. سپس در سال 1332 نسبت به رهاسازي نوزاد ماهي سفيد در رودخانه هاي شمال فعاليتهائي انجام گرفت. طي سالهاي 1347 تا 1350 به منظور حفظ ذخائر با ارزش ماهيان خاوياري و همچنين تكثير و پرورش كپور ماهيان، كارگاه تكثير و پرورش ماهيان سد سنگر و ايستگاه تكثير و پرورش پل آستانه تأسيس گرديد.
تشكيلات شيلات پس از پيروزي انقلاب اسلامي
پس از پيروزي انقلابب اسلامي، با ادغام شيلات هاي شمال و جنوب، تشكيلات شركت سهامي شيلات ايران در زير پوشش وزارت جهادكشاورزي به تصويب رسيد و از آن پس حوزه نظارت و فعاليت دولت كه تقريباً در دو شركت شيلات (در شمال و جنوب) خلاصه مي شد، به تمام جنبه هاي شيلاتي كشور از جمله آبهاي داخلي و تكثير و پرورش آبزيان گسترش يافت.
از طرف ديگر فعاليت در تمامي زمينه هاي صيد و پرورش سرعت بيشتري به خود گرفت. سرانجام در سال 1367 به پيشنهاد سران سه قوه و موافقت رهبر كبير انقلاب اسلامي حضرت امام خميني (ره) شركت سهامي شيلات ايران از وزارت كشاورزي منتزع و به وزارت جهاد سازندگي الحاق گرديد كه از آن پس اقدامات و تلاشهاي قابل توجهي براي توسعه صنعت شيلات كشور به وقوع پيوست.
جايگاه و اهميت اقتصادي- اجتماعي فعاليتهاي صيد و صيادي و پرورش آبزيان
فعاليتهاي صيد و صيادي و پرورش آبزيان در سه محدوده كلي در جمهوري اسلامي ايران انجام مي گيرد، درياي خزر، خليج فارس و درياي عمان و منابع آبهاي طبيعي، نيمه طبيعي و نيز مزارع پرورش آبزيان.

 
 
 
 

 

 

Free Web Hosting